احکام و مسائل قربانی

قربانی کردن، یکی از اعمال مهم در روزهای مخصوص از ماه ذی الحجه می باشد. این عمل که از اجر و پاداش بسیار زیادی برخوردار بوده و فضای آن در احادیث و روایات متعددی ذکر شده است، باید طبق موازین شرعی و با رعایت احکام مربوط به قربانی انجام گیرد. در زیر به بعضی از موارد ضروری احکام و مسایل قربانی اشاره می شود. شرایط وجوب قربانی الف: قربانی بر کسی که مسلمان، آزاد، مقیم و دارای توانایی مالی باشد واجب است. توانایی مالی: یعنی کسی که 20 مثقال طلا (معادل 479/ 87 گرم) و یا معادل آن پول نقد و یا دویست درهم (612 گرم نقره) داشته باشد. - اموال تجاری به اندازه ای که قیمتشان معادل مقدار طلای فوق باشد. - لوازم و وسایل اضافی که قیمتشان معادل مقدار طلای فوق باشد. ب: سپری شدن یک سال بر اموال فوق لازم نیست و در صورتی که فردی در ایام عید مالک این اموال شود، قربانی بر وی واجب خواهد شد. ج: محاسبه اموال فوق علاوه بر حوائج اصلی و نیازهای روزمره زندگی خواهد بود. هـ: نیازهای روزمره زندگی به اموالی گفته می شود که با نبودن آن زندگی فرد دشوار باشد. بنابراین مواردی چون یک مسکن، خودرویی که از آن برای تأمین مخارج زندگی استفاده می شود از حوائج اصلی زندگی به شمار می روند. ـ البته افرادی که بیش از یک منزل دارند قربانی بر آنها واجب است. زمان قربانی: وقت قربانی از صبح روز دهم ذی الحجة بعد از نماز عید شروع و تا قبل از غروب روز دوازدهم، یعنی به مدت 3 روز، ادامه دارد. حیواناتی که قربانی آنها جایز است: حیواناتی که قربانی کردن آنها جایز است عبارتند از: شتر، گاو، گاومیش، گوسفند و بز. شرایط سنی برای قربانی به شرح ذیل می باشد: 1ـ سن گوسفند و بز باید به یک سال کامل برسد؛ 2ـ بره 6 ماهه به بالا در صورتی که چاق باشد به طوری که از نظر چاقی با گوسفند یک ساله برابری کند، برای قربانی جایز است؛ 3ـ سن گاو باید دو سال کامل و در سال سوم داخل شود؛ 4ـ سن شتر باید 5 سال کامل و در سال ششم داخل شده باشد. برخی از عیب‏هایی که مانع صحت قربانی می شوند: 1ـ حیوانی که شاخش از بیخ و بن شکسته، به طوری که اثرش به مغز استخوان رسیده است؛ 2ـ حیوانی که چشمش کور شده یا اکثر دید چشمش را از دست داده است؛ 3ـ حیوانی که در راه رفتن می لنگد و هنگام راه رفتن توان کمک گرفتن از پای لنگش را ندارد؛ 4ـ حیوانی که اکثر دندان‏هایش ریخته اند یا به علت پیری قادر به خوردن علف نیست؛ 5ـ حیوانی که اصلا گوش ندارد و یا بیش از یک سوم یکی از گوش‏هایش قطع شده باشد؛ 6ـ قربانی حیوان خنثی (نر و ماده) جایز نیست؛ 7ـ حیوانی که بیش از یک سوم دمش قطع شده باشد. روش استفاده از گوشت قربانی: مستحب این است که از گوشت قربانی خود بخورد و به دیگران نیز بدهد و افضل و بهتر آن است که گوشت را به سه قسمت تقسیم کرده به این صورت که یک سوم آن را به فقرا صدقه داده و یک سوم را برای میهمانان و یک سوم آن را خودش استفاده نماید. (البته اگر شخصی دارای عیال و فقیر بود، می تواند کل گوشت قربانی را برای خانواده اش مصرف کند.) ـ دادن گوشت، پوست و کله پاچه قربانی به قصاب به عنوان مزد، جایز نیست. ـ کسی که وصیت کرد که برای او قربانی ذبح شود، در صورت اجرای وصیت، باید تمام گوشت آن به فقرا و مساکین داده شود. اما اگر کسی از طرف خودش (بدون وصیت میت) جهت اهدای ثواب چنین کاری بکند، استفاده از گوشت آن برای همه جایز است. دارالافتای دارالعلوم زاهدان تلفن تماس: 2420615- 2441767(0541)